Noordwest bouwt Den Helder

Aan de bouwwerkzaamheden gaan flink wat voorbereidingen vooraf.

Faseringsplan
Het ziekenhuis blijft tijdens de verbouwing in bedrijf. De afdelingen worden daarom stuk voor stuk verbouwd. In het ‘faseringsplan’ staat beschreven wanneer welke afdelingen (tijdelijk) naar een andere plek in het ziekenhuis verhuizen. De patiënten, bezoekers en medewerkers van deze afdelingen worden tijdig over de verhuizingen geïnformeerd. Komt u voor een afspraak? Bij de aanmeldzuilen ontvangt u altijd het juiste, nieuwe huisnummer. De gastvrouwen en -heren adviseren graag over de route.

Financiering
In mei 2019 sloot Noordwest Ziekenhuisgroep de financieringsovereenkomst met de Europese Investeringsbank (EIB) en BNG Bank, met garantstelling door de gemeente Alkmaar voor een deel van de lening. Het investeringsprogramma betreft o.a. de verbouw van locatie Den Helder en de implementatie van het elektronisch patiëntendossier. 

A+ status
Ter ondersteuning van het financieringstraject vroeg Noordwest een rating aan door de Amerikaanse kredietbeoordelaar Fitch. In juni 2018 leidde dit tot de publicatie ‘Noordwest krijgt A+ rating van kredietbeoordelaar Fitch’.

Noordwest heeft Leeuwenkamp Architecten gecontracteerd voor het ontwerp van de verbouw van locatie Den Helder. Het Alkmaarse architectenbureau heeft veel ervaring met het ontwerp van ziekenhuizen, zoals het Vumc in Amsterdam. Het projectteam bestaat verder uit diverse adviseurs op het gebied van installaties, constructie, brandveiligheid en dergelijke. Ook medewerkers vanuit de zorg- en vastgoedafdelingen van Noordwest zijn onderdeel van het projectteam – zij kennen het ziekenhuis als geen ander. De uitvoering van de verbouw ligt onder verantwoordelijkheid van het facilitair bedrijf van Noordwest.

Ontwerpproces
Het ontwerpproces gaat van grof naar fijn. De basis voor het ontwerp is het ‘Programma van Eisen’ (PvE). Hierin staan de eisen en wensen om een goed werkend ziekenhuisgebouw te realiseren, zoals de benodigde hoeveelheid spreek-, onderzoek- en behandelkamers. In het schetsontwerp wordt het PvE vertaald naar de beschikbare ruimte en het budget. Daarna volgen het voorlopig ontwerp en het definitief ontwerp. 

Schetsontwerp
Op 30 januari 2020 is het schetsontwerp gepresenteerd:

Het schetsontwerp laat zien dat het ziekenhuis na de verbouwing zo’n 30 procent kleiner is. Dit is een gevolg van een veranderend zorglandschap. Daarbij wil Noordwest flexibeler gebruikmaken van de  beschikbare ruimtes zoals spreek en onderzoekkamers. Veel van deze ruimtes in het ziekenhuis worden momenteel niet alle dagen van de week benut. De reductie is in het ontwerp terug te zien in de sloop van een groot deel van de oostvleugel (de hoogbouw rechts naast de hoofdingang, die staat aangegeven met een rode pijl). In het hoofdgebouw zullen de klinische afdelingen worden geclusterd, wat zal zorgen voor kortere looplijnen voor patiënten en medewerkers. 

Voorlopig ontwerp
Het voorlopig ontwerp is een verdere verfijning van het schetsontwerp. In het voorlopig ontwerp zijn de schematische plattegronden van alle afdelingen uitgewerkt. Dit gebeurt in overleg met de betrokken afdelingen. Het voorlopig ontwerp werd op 9 september 2020 gepresenteerd aan medewerkers.

Definitief ontwerp
Op 1 juli 2021 werd het definitief ontwerp voor het eerste deel van de verbouwing van locatie Den Helder gepresenteerd tijdens een online webinar. De uitwerking van het ontwerp door Leeuwenkamp Architecten stond centraal. Aan bod kwamen onder andere de vernieuwing van de gevel, een impressie van het interieur en de verduurzaming van het ziekenhuisgebouw. Een later deel van de verbouwing, betreffende de poliklinieken, is nog in ontwikkeling. U kunt de webinar (21 min.) terugkijken.

Nieuwe gevel
Het hoofdgebouw krijgt een nieuwe, duurzame gevel. Deze werkzaamheden zijn in 2024 afgerond. 

Parkeren
Tijdens de verbouwing probeert Noordwest het aantal parkeerplaatsen zoveel als mogelijk gelijk te houden. Zo blijft het parkeerdek voorlopig bestaan. Na de renovatie zal Noordwest evalueren of er voldoende parkeerruimte rond het ziekenhuis is.

Noordwest locatie Den Helder heeft een Afdeling acute zorg. Deze afdeling bestaat uit de afdelingen spoedeisende hulp, medium care en een observatorium.

Samenwerking
Door de unieke manier van samenwerking tussen de SEH in combinatie met HAP, observatorium en MC zorgen we voor kortere lijnen, nieuwe collegiale samenwerkingen en de beste specialistische zorg voor de patiënt. Zo blijft de acute zorg voor Den Helder en de regio gewaarborgd. Intensive care patiënten kunnen worden opgevangen op de afdeling acute zorg in Den Helder en worden met ons eigen IC transport indien nodig overgeplaatst naar de intensive care in Alkmaar. De afdeling acute zorg maakt deel uit van het spoedplein.

In Den Helder hebben Noordwest en Huisartsenorganisatie Kop van Noord-Holland (HKN) de handen ineengeslagen voor efficiëntere spoedzorg. Aanleiding is de ambitie van Noordwest, HKN en zorgverzekeraars VGZ/Zilveren Kruis om ‘de juiste zorg op de juiste plek’ in praktijk te brengen. Op dinsdag 20 juni 2023 werd hiervoor het spoedplein in gebruik genomen. Op het spoedplein zijn de spoedeisende hulp van Noordwest en de huisartsenspoedpost van HKN volledig geïntegreerd. Het personeel maakt gebruik van gezamenlijke ruimtes, elkaars informatiesystemen, middelen en medicatie. 

Juiste plek 
Op het spoedplein kunnen patiënten meteen terecht bij de juiste zorgverlener. De triage van patiënten vindt plaats bij één aanmeldbalie, waarna zij een SEH-arts of een huisarts zien. Ook is er de mogelijkheid voor laagdrempelig overleg (en meekijken) tussen SEH-artsen en huisartsen. Het spoedplein maakt onderdeel uit van de afdeling acute zorg (AAZ), waardoor alle acute zorg op een plek te vinden is. De AAZ is in 2020 ontstaan door het integreren van de SEH, medium care en observatorium. Door de toevoeging van het spoedplein ontstaat een unieke combinatie.  

Effectieve samenwerking 
Het spoedplein betekent een duidelijker, korter en beter zorgpad voor patiënten én effectievere inzet van medewerkers en middelen en daardoor minder druk op medewerkers. Door de volledige integratie kunnen zorgprofessionals efficiënter werken. Er wordt niet alleen gezamenlijk gebruik gemaakt van de voorzieningen, er zijn diverse kwaliteitsafspraken, werkprocessen en protocollen geïntegreerd. Processen zijn digitaal efficiënter ingericht. Het spoedplein biedt daarnaast mogelijkheid tot verdere doorontwikkeling in de toekomst, bijvoorbeeld de verdere uitbreiding van kwaliteitsinitiatieven op het gebied van samenwerking. 

Voorbeeld
‘We zijn enorm trots op wat we hier gerealiseerd hebben. Waar de spoedzorg overal in het land in gedrang komt, hebben we hier in de Noordkop de handschoen opgepakt en de spoedzorg niet alleen kunnen behouden, maar ook een enorme kwaliteitsimpuls kunnen geven. Andere ziekenhuizen maken graag gebruik van onze ervaringen en komen kijken hoe wij het aangepakt hebben,’ aldus Jurgen Sernee, lid raad van bestuur Noordwest. ‘Er is een natuurlijke samenwerking tussen de huisartsen en Noordwest. Het spoedplein biedt veel meer mogelijkheden om de kwaliteit van de acute zorg verder te verhogen. We houden beide onze eigen identiteit, maar het belang van de patiënt komt altijd op de eerste plaats. De patiënt verdient de beste zorg op de beste plek,’ vult Marlous de Vroome, directeur HKN aan. 

Ingang
Er heeft een intensieve verbouwing plaatsgevonden op locatie Den Helder om de realisatie van het spoedplein mogelijk te maken. Het spoedplein is op 20 juni 2023 in gebruik genomen en bevindt zich op de begane grond, waar ook de andere onderdelen van de AAZ, de medium care en observatorium zich bevinden. Het spoedplein heeft een eigen ingang en is bereikbaar via de oude polikliniekingang aan de zijkant van het gebouw bij de parkeerplaats. De poliklinieken van Noordwest zijn vanaf 20 juni alleen nog bereikbaar via de hoofdingang van het gebouw en de ingang Timorlaan. Vanaf de parkeerplaats is hiervoor een wandelpad om het gebouw gemaakt. 

In het dagbehandelcentrum zijn meerdere disciplines ondergebracht: de ‘oude’ dagbehandeling, scopieafdeling (MDL en longgeneeskunde), chirurgie, urologie, oogheelkunde, pijncentrum en dermatologie. Het dagbehandelcentrum is op 2 oktober 2023 geopend.

Ruimtes
In het dagbehandelcentrum bevinden zich vier behandelkamers: 2 scopiekamers, een operatiekamer die o.a. gebruikt wordt door oogheelkunde (cataractstraat) en 1 behandelkamer die voorzien is van lood in de muren. Deze ruimte wordt gebruikt bij behandelingen met straling. Op het verpleegdeel van het dagbehandelcentrum zijn twee 4-persoonskamers, drie 1-persoonskamer en een ruimte met 5 stoelen. Deze ruimten worden gebruikt voor diverse behandelingen, functietesten en voorbereidingen voor behandelingen en OK. Er is ook een 6-persoons uitslaapkamer voor scopiepatiënten. Het dagbehandelcentrum bevindt zich op de tweede etage, afdeling F2 en D2. 

Patiënt centraal
De patiënt komt voor dagbehandeling binnen op één plek (er is 1 balie) en wordt dan door een van de disciplines behandeld. De werkprocessen in het dagbehandelcentrum zijn uniform en op elkaar afgestemd, waarbij er flexibel en efficiënt gebruik wordt gemaakt van de beschikbare ruimtes en middelen. Door nog meer samen te werken, houden we de zorg betaalbaar en kan de continuïteit van zorgprocessen gewaarborgd worden.  

Opening
‘Het dagbehandelcentrum is opnieuw een mooi voorbeeld hoe wij hier in Den Helder de zorg niet alleen toekomstbestendig maar ook heel efficiënt inrichten. Alle werkprocessen zijn in de afgelopen periode op elkaar afgestemd en dat was een behoorlijke klus. Mijn complimenten voor alle medewerkers die zich hier hard voor hebben gemaakt. De inrichting van het dagbehandelcentrum geeft net als het spoedplein alvast een inkijkje hoe onze ziekenhuislocatie in Den Helder er straks uit gaat zien. Een ziekenhuis waar iedereen trots op mag zijn,’ aldus ziekenhuisbestuurder Jurgen Sernee tijdens de opening. 

Verduurzaming is een belangrijk aandachtspunt binnen de verbouw van Noordwest locatie Den Helder. De eerste stappen hierin zijn gemaakt, toen Noordwest Ziekenhuisgroep in 2016 besloot om het ziekenhuis in Den Helder voor te bereiden op de toekomst. Sindsdien zijn we gestart met het verduurzamen van de gebouwinstallaties en is het ziekenhuis aangesloten op zonne-energiepark De Dogger. Tijdens de verbouwing volgen diverse andere verduurzamingen, waaronder het isoleren van de buitengevel.

Energieverbruik 20% gereduceerd
De gebouwinstallaties van een ziekenhuis zijn van vitaal belang. Ze zorgen voor een comfortabel en, heel belangrijk, veilig binnenklimaat. De installaties verbruiken veel energie. Kansen om dit energieverbruik terug te dringen, pakken we met beide handen aan. Bijvoorbeeld als installaties aan vervanging toe zijn. We onderzoeken dan: wat kan beter, wat kan slimmer, hoe kan het duurzamer? Deze aanpak betaalt zich uit: sinds 2016 is het energieverbruik met zo’n 20% gereduceerd.

Verduurzaming gebouwinstallaties
In de afgelopen jaren zijn de gebouwinstallaties van Noordwestlocatie Den Helder verduurzaamd. Hierdoor besparen we zo’n 180.000 m3 gas per jaar. Dat is omgerekend het verbruik van zo’n 120 huishoudens (uitgaande van een gemiddeld verbruik per huishouden van 1.500 m3 gas per jaar). De volgende aanpassingen zijn gerealiseerd:

• de 3 stoomketels die voorheen het ziekenhuis verwarmden zijn vervangen door hoog rendement (HR) CV-ketels. Hiermee realiseerden we een capaciteitsverlaging van 3860 kW. Daar kan je omgerekend 160 woningen mee voorzien van warmte.
  door de nieuwe HR-ketels slim te verdelen over het gebouw verkortten we de transportafstand voor warm water naar bijvoorbeeld douches. Omdat het water nu onderweg minder afkoelt, hoeft het minder heet gestookt te worden. Dat scheelt gasverbruik.
• de stoomketels leverden ook stoom om de luchtvochtigheid in het ziekenhuis te regelen. Daarvoor hebben we nu een ‘stoomopwekker’. Die is veel efficiënter. Ten eerste besparen we zo jaarlijks een miljoen liter water (omgerekend het verbruik van 71 huishoudens). Ten tweede hoeven we die bespaarde miljoen liter water niet te verwarmen, wat flink in gasverbruik scheelt.
• het OK-gebied heeft een eigen, nieuwe HR-verwarmingsinstallatie gekregen. Deze is een stuk efficiënter dan de stoomketels die voorheen de benodigde lucht, warmte en stoom leverden. De verwarmingsinstallatie voor het OK-gebied is 24/7 in bedrijf om te zorgen voor heel precieze klimaatcondities in de operatiekamers. Zo kan er altijd, ook bij spoedgevallen, veilig worden geopereerd. Omdat de installatie continu ‘aan’ staat, betekent de vernieuwing van deze installatie een aanzienlijke energiebesparing.
• de luchtbehandelingskasten zijn vervangen voor een duurzaam systeem met warmte- en koudeterugwinning. Het systeem verwarmt of koelt verse lucht met de lucht die voorheen rechtstreeks naar buiten werd afgevoerd. Zodoende hoeft er geen - of minder - verse lucht actief verwarmd of afgekoeld worden. Dit levert een fikse warmtebesparing op.

Daarnaast is het volledige gebouwbeheersysteem (GBS) van de klimaatinstallaties vervangen. In combinatie met de nieuwe luchtbehandelingskasten kunnen we nu op bepaalde tijden en afdelingen de klimaatbeheersing aanpassen. Zo kan de temperatuur op sommige plekken 's nachts omlaag, terwijl het op afdelingen met 24-uursbezetting, zoals de spoedeisende hulp, behaaglijk blijft. Deze 'nachtverlaging' levert jaarlijks een besparing op van ongeveer 90.000 kWh. Daarmee kan je omgerekend zo'n 32 huishoudens een jaar van stroom voorzien.

Het vervangen van gebouwinstallaties is kostbaar en complex, aangezien het ziekenhuis in bedrijf blijft. Gelukkig zijn er ook eenvoudigere oplossingen om energie te besparen, bijvoorbeeld door het gebruik van energiezuinige LED-lampen. Tijdens de gehele verbouwing van het ziekenhuis, die in 2019 is gestart, zullen er verdere energie- en waterbesparende maatregelen worden doorgevoerd.

Gevelisolatie
Het ziekenhuis in Den Helder bestaat feitelijk uit drie gebouwen, die gebouwd zijn in de jaren ‘60, ‘80 en ‘90. De technische ontwikkelingen op het gebied van gevelisolatie hebben sindsdien een vlucht genomen. Gevelisolatie zorgt voor een enorme energiebesparing. Het vernieuwen van de gevel is onderdeel van de gehele verbouw van Noordwestlocatie Den Helder.

Zonne-energiepark De Dogger
Op initiatief van medewerkers van Noordwest is op locatie De Dogger in Den Helder een zonnepark gerealiseerd dat stroom opwekt voor het ziekenhuis. Medewerkers huren de grond van Noordwest en de opgewekte energie wordt vervolgens aan het ziekenhuis verkocht. Het zonnepark bestaat uit 19.348 panelen. Met de opgewekte stroom, vergelijkbaar aan het verbruik van 2400 huishoudens, verduurzaamt Noordwest een belangrijk deel van haar energieverbruik in Den Helder én Alkmaar. Het zonnepark is aangelegd door ProfiNRG en wordt geëxploiteerd door Zonne-energie Dogger BV.

Foto: Zonnepark de Dogger

Heeft u vragen of opmerkingen over de verbouwingswerkzaamheden binnen Noordwest locatie Den Helder?

Neem dan contact op via: noordwestbouwt@nwz.nl

Volg de bouw
Geïnteresseerden kunnen de bouw volgen via de Noordwest Bouwt App. Deze app van Noordwest is gratis te downloaden op smartphones en tablets via deze QR-code: